karaciğer enzimi ne demek?

Karaciğer enzimleri, karaciğer hücrelerinde bulunan ve karaciğerin normal fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olan proteinlerdir. Bu enzimler, karaciğer hasar gördüğünde veya iltihaplandığında kana karışır ve kandaki seviyeleri yükselir. Bu nedenle, karaciğer enzimleri seviyeleri, karaciğer sağlığının bir göstergesi olarak kullanılır.

Önemli Karaciğer Enzimleri:

  • Alanin Aminotransferaz (ALT): Başlıca karaciğerde bulunan bir enzimdir. ALT seviyelerindeki yükselme genellikle karaciğer hasarının bir işaretidir. (Alanin Aminotransferaz (ALT))
  • Aspartat Aminotransferaz (AST): Karaciğer, kalp, kas ve diğer dokularda bulunur. AST seviyelerindeki yükselme, karaciğer hasarının yanı sıra kalp veya kas hasarını da gösterebilir. (Aspartat Aminotransferaz (AST))
  • Alkalen Fosfataz (ALP): Karaciğer, kemik ve safra kanallarında bulunur. ALP seviyelerindeki yükselme, safra kanalı tıkanıklığı veya kemik hastalıklarının bir işareti olabilir. (Alkalen Fosfataz (ALP))
  • Gama-Glutamil Transferaz (GGT): Karaciğer ve diğer dokularda bulunur. GGT seviyelerindeki yükselme genellikle alkol tüketimi veya karaciğer hastalığı ile ilişkilidir. (Gama-Glutamil Transferaz (GGT))

Karaciğer Enzim Yüksekliğinin Nedenleri:

Karaciğer enzim yüksekliğinin birçok potansiyel nedeni vardır. Bunlar arasında:

  • Alkol tüketimi
  • İlaçlar (Özellikle bazı ağrı kesiciler, antibiyotikler ve kolesterol düşürücü ilaçlar)
  • Viral hepatitler (A, B, C, D, E)
  • Yağlı karaciğer hastalığı (alkolik olmayan steatohepatit (NASH) ve alkolik yağlı karaciğer hastalığı)
  • Otoimmün karaciğer hastalıkları (otoimmün hepatit, primer biliyer kolanjit, primer sklerozan kolanjit)
  • Metabolik hastalıklar (Wilson hastalığı, hemokromatozis)
  • Safra taşı veya safra yolu tıkanıklığı
  • Karaciğer kanseri

Teşhis ve Tedavi:

Karaciğer enzimleri yüksekliği tespit edildiğinde, doktor altta yatan nedeni belirlemek için ek testler yapabilir. Bu testler arasında kan testleri, görüntüleme testleri (ultrason, BT, MR) ve karaciğer biyopsisi yer alabilir. Tedavi, karaciğer enzim yüksekliğine neden olan altta yatan duruma bağlı olacaktır.